Kina e quajti vizitën e presidentit Xi Jinping në Moskë këtë javë “një udhëtim miqësor”.
Pak njerëz e dinë se çfarë tha privatisht lideri i Kinës në dy ditë bisedimesh me “mikun e tij të dashur” Vladimir Putin.
Megjithatë, kishte pak shenja publike se ai ushtroi ndonjë presion domethënës mbi presidentin rus për t’i dhënë fund luftës së tij në Ukrainë.
Në të vërtetë, Pekini përforcoi përshtypjet perëndimore se ndodhet në kampin e Moskës.
Deklarata e përbashkët nuk kërkonte që Rusia të tërhiqte trupat e saj nga Ukraina, të respektonte kufijtë e njohur ndërkombëtarisht të Ukrainës apo edhe të përsëriste thirrjen për një armëpushim që Pekini bëri në një “letër pozicioni” mbi konfliktin muajin e kaluar.
Thoshte që “qëllimet dhe parimet” e kartës së OKB-së duhet të respektohen, por nuk arriti të dënojë shkeljen e dukshme të nenit të Moskës që thotë se anëtarët e OKB-së duhet të përmbahen nga “përdorimi i forcës kundër integritetit territorial ose pavarësisë politike të çdo shteti”.
Kur Pekini zbuloi “planin e paqes” për Ukrainën, të paktën disa në Perëndim ishin të gatshëm t’i jepnin përfitimin e dyshimit. Performanca e Xi-së në Moskë ka shkatërruar kryesisht çdo shpresë se Kina – pasi ndërmjetësoi një marrëveshje midis Arabisë Saudite dhe Iranit – mund të veprojë ngjashëm në Ukrainë.
Duke u anuar nga Moska, Pekini krijon një presion të mëtejshëm midis vetes dhe partnerëve tregtarë në Evropë dhe SHBA, nga të cilët varet rritja ekonomike.
Pra, po ndjek një kurs të rrezikshëm.
Taktikisht, Putin-i ka pak shanse për të fituar luftën, veçanërisht duke pasur parasysh furnizimin në rritje të armëve nga aleatët e Ukrainës.
Kjo e lë Pekinin me perspektivën për të qenë ose në anën e luftëtarit humbës ose për të formuar kauzë të përbashkët me Rusinë në një konflikt të hidhur, por të bllokuar.
Diplomatikisht, Kina duket e pasinqertë.
Deklarata e përbashkët me Rusinë u bën thirrje të gjitha vendeve që të çojnë përpara vlerat e “paqes, zhvillimit, drejtësisë, demokracisë dhe lirisë”.
Kjo lloj nxitjeje jo vetëm që tingëllon e shurdhër, por zvogëlon çdo mundësi që dokumenti i tij mbi paqen në Ukrainë të merret seriozisht jashtë vendeve që tashmë janë kthyer drejt Moskës.
Ekonomikisht, Kina dhe Rusia janë gjithnjë e më të ndërthurura, pasi Pekini bëhet një blerës jetik i naftës dhe gazit që Rusia nuk mund t’ua shesë më klientëve perëndimorë.
Gazsjellësi i planifikuar Power of Siberia-2 do të çimentonte më tej lidhjet. Moska gjithashtu importoi 4.8 miliardë dollarë makineri elektrike dhe pjesë nga Kina vitin e kaluar pasi furnizimet nga vendet e tjera ranë ndjeshëm, sipas Bruegel, një institut kërkimor me bazë në Bruksel.
Mbetet e pasigurt nëse Kina synon t’i japë Rusisë ndihma vdekjeprurëse, siç frikësohen zyrtarët amerikanë.
Pekini me siguri e kupton se një veprim i tillë do të shkaktonte armiqësi të thellë në NATO dhe do të rrezikonte ta çonte atë në një luftë përfaqësuese me SHBA-të dhe aleatët e saj.
Megjithatë, Pekini ka furnizuar mallra me përdorim të dyfishtë si gjysmëpërçuesit për të cilët Moska ka nevojë dëshpërimisht, duke zbehur sanksionet perëndimore.
Partneriteti “pa kufij” që Xi dhe Putin deklaruan vitin e kaluar, pak para se tanket ruse të futeshin në Ukrainë, ishte gjithmonë shumë i pabarabartë.
Lufta e Moskës e ka lënë atë edhe më të varur nga Kina. Kjo i jep Xi-së një levë të vërtetë, nëse ai zgjedh ta përdorë atë.
Mund të mos jetë në interesin e Pekinit që Putin-i të pësojë një disfatë poshtëruese, duke e vënë në rrezik udhëheqjen e tij. Por as nuk është në interesin e saj të tërhiqet më thellë në një konflikt të gjatë dhe destabilizues.
Një kurs më i mençur për Pekinin do të ishte të vendoste më shumë dritë publike mes vetes dhe agresionit të Moskës, dhe privatisht t’i linte përshtypje Putin-it se ai nuk mund të fitojë në Ukrainë.
Rruga aktuale e Pekinit shërben vetëm për të nxitur më shumë tensione me Perëndimin dhe për të përshpejtuar shkëputjen nga partnerët e tij më të mëdhenj tregtarë.
