Ka katër karakteristika kryesore të një pandemie. Është një sëmundje që përhapet me shpejtësi globalisht, nxitet nga një agjent i ri ngjitës, befason nga pikëpamja imune dhe në fund nuk gjen as ilaçe dhe as masa parandaluese të afta për ta luftuar atë. A bën më pjesë Covid-19 tek këto kategori?
Profesor Giorgio Palù, virolog, president i Aifa, agjencisë italiane të barnave që po reformohet, COVID-19 a ekziston më si pandemi?
“Përgjigja duhet të jetë po. Le të ndalojmë së përdoruri këtë term nga pikëpamja virologjike dhe semantike. Do të thotë ngritja e një sëmundjeje infektive në një emblemë të urgjencës sociale të vazhdueshme, pavarësisht nga patologjitë e tjera më me ndikim”
Nëse nuk është një pandemi, çfarë është?
“Nuk është as endemike. Po flasim për një virus që në këtë fazë ruan një qarkullim të gjerë në popullatën e zonave të gjera të globit si ai i Dengës dhe HIV. Nuk do të shpëtojmë kurrë prej tij. Ai do të vazhdojë të jetë i pranishëm me kulme në stinën e dimrit së bashku me viruset e tjera respiratore”.
Megjithatë, dhjetëra vdesin çdo ditë…
“Vdekshmëria e tij sipas një vlerësimi global tani është 0,045% krahasuar me 1-2% kur bëri debutimin e tij në vendin tonë. Prandaj është më pak vdekjeprurëse se gripi që këtë javë, së bashku me infeksionet e tjera të frymëmarrjes, ka një incidencë 5 herë më të lartë se Covid-19, duke prekur 16 të rritur dhe 56-60 fëmijë nën moshën 5 vjeç për një mijë banorë. Nga 100 raste, rreth gjysma janë për shkak të llojit të gripit të tipit A, 10% nga Sars Cov 2 dhe 30-40% nga viruset e tjera sezonale.
Kjo zvogëlon rrezikun ndaj të cilit deri tani na keni këshilluar, përfshirë ju, të mos e lëmë vigjilencën tonë. A ndryshuat mendje me ndryshimin e qeverisë?
“Jo, viruset dhe bujtësit kanë ndryshuar, domethënë ne në pjesën më të madhe kemi imunizuar natyrshëm ose falë vaksinave. Në fazën e parë, interesi i komunitetit duhej të mbizotëronte mbi atë individual dhe ishte e drejtë që vaksinimi të bëhej i detyrueshëm për disa kategori. Sot ne duhet të përputhim të drejtat individuale me ato të komunitetit. Nuk ka variante të reja në horizont dhe Omicron ka qenë vazhdimisht i qëndrueshëm për më shumë se një vit”
A po harrohet vaksinimi?
“E kundërta është e vërtetë. Vazhdon të jetë thelbësore për të mbrojtur kategoritë në rrezik, nëse nuk do të kishte qenë vaksinimi, ne nuk do të ishim këtu duke folur për të. Është vërtetuar se nëse vaksina nuk mbron plotësisht kundër infeksionit, ajo konsiderohet mburojë 80-90% ndaj sëmundjeve të rënda. Të 60-at mbi të 60-at dhe të dobëtit duhet të marrin dozën e katërt, ata me probleme imune edhe të pestën. Kujtoj se ka ende 6-7 milionë italianë të pavaksinuar”
Duhet mbajtur maska apo jo?
“Po, sigurisht në vende të mbushura me njerëz, në transport publik, në mjedise spitalore dhe kujdesi. Jo vetëm për nevojat e shëndetit publik, por mbi të gjitha për të përmbushur një detyrë sociale dhe etike. Mbroni më të dobëtit”.
Pse u kthye gripi pas 2 vitesh mungese?
“Ka të bëjë me nivelin e ndërhyrjes. Sars Cov 2 dhe shtamet e influencës kanë të përbashkët acidin sialik si vendi i sulmit të parë në qelizë. Për më tepër deri tani, ne e kemi mbrojtur veten prej kohësh me bllokime (karantina) dhe maska. Fëmijët nën pesë vjeç po përjetojnë gripin për herë të parë.
