Edhe më shumë se ato në shumicën e demokracive të tjera, partitë politike të Amerikës duhet të kujdesen për një gamë të frikshme njerëzish dhe prioritetesh.
“What It Took to Win”, ‘çfarë u desh për të fituar’ sjell më afër historinë e Partisë Demokratike të SHBA.
Me vetëm dy të mëdha që konkurrojnë për rreth 170 milionë vota, grupe politikash të palidhura janë të lidhura në mënyrë të pashmangshme së bashku. Këto ditë, për republikanët, çështjet e gurëve të provës përfshijnë abortin dhe taksat e ulëta; për demokratët, kontrollin e armëve dhe shtrëngimin e të pasurve. Në rastin e fundit, tensionet që lindin gjithmonë në koalicione të tilla eklektike përkeqësohen nga historia e partisë – një nga më të vjetrat në botë. Problemi kthehet në fillim. Duke gjurmuar rrënjët e tyre intelektuale të Thomas Jefferson, demokratët tani nderojnë Alexander Hamilton, rivalin e tij kryesor.
Në librin e tij të ri të shkëlqyer, Michael Kazin, një historian me prirje të majtë në Universitetin Georgetown, bën një përpjekje ambicioze për të përmirësuar një teori të unifikuar të rekordit 194-vjeçar të Partisë Demokratike. Pasuritë e saj kanë ndjekur një formulë të thjeshtë, argumenton ai. Demokratët ia kanë dalë mbanë duke apeluar në interesat ekonomike të shumicës së gjerë të popullit amerikan, duke zhvilluar dhe ofruar një filozofi që zoti Kazin e quan “kapitalizëm moral”. Kur ata e kanë lënë pas dore ta bëjnë këtë, duke u përqendruar në çështjet kulturore, ata kanë dështuar. Teksa përshkruan kthesat ideologjike të partisë, autori shtrin konceptin e tij të kapitalizmit moral për të marrë ide të ndryshme – ashtu siç bëjnë vetë politikanët me sloganet e tyre. Megjithatë, rrëfimi i tij mban leksione për politikën sot.
Thomas Jefferson refuzoi publikisht fraksionet e organizuara politike. Ishte Martin Van Buren ai që ndërtoi Partinë e hershme Demokratike. Tani i njohur si një ish-president, por shpesh për pak më shumë, si senator nga Nju Jorku ai përdori si pionier armët e luftës politike që u bënë qendrore në politikën amerikane.
Kur Andrew Jackson, një hero i luftës së skllevërve nga Tenesi, fitoi ofertën e tij të dytë për presidencën kundër John Quincy Adams në 1828, fitorja e tij u mundësua nga aktivistët e partisë së Van Buren dhe shtypi partizan.
Nocioni i Van Buren për njerëzit dhe interesat e tyre ekonomike do të ishte kryesisht i panjohur për demokratët sot. Afrikano-amerikanët, shumica e të cilëve ishin ende të skllavëruar, u përjashtuan. Jackson u konsiderua si një avatar i të bardhëve të varfër – dhe fermerët dhe punëtorët e bardhë, veçanërisht në Jug, formuan bazën demokratike deri në vitet 1930.
Por vetë prejardhja e Van Buren – babai i tij ishte me origjinë holandeze – tregon për apelin e gjerë të partisë. Mbështetësit e tjerë përfshinin mbjellësit e jugut dhe emigrantët e fundit europianë. Në përmbledhjen e z. Kazin, partia u përcaktua për një shekull nga një përzierje cinike e supremacizmit të bardhë dhe premtimi i përparimit për komunitete si irlandezët, polakët dhe gjermano-amerikanët.
Një instinkt për të parapëlqyer preferencat ekonomike të kësaj pjese të gjerë votuesish çoi në fitore të rregullta. Deri në presidencën e Franklin Roosevelt, demokratët mbronin ndërhyrjen minimale në ekonomi, mbi bazën se një qeveri më aktive do të kapej nga të pasurit dhe të fuqishmit. Ndonjëherë, siç e pranon z. Kazin, politikat që sollën triumfe në kutinë e votimit rezultuan në katastrofë në botën reale. Kryqëzata e Xheksonit kundër një banke kombëtare çoi në paqëndrueshmëri financiare.
Grover Cleveland, një figurë tjetër e lënë pas dore, fitoi një shumicë të votave popullore tri herë, por politika e tij e shtrënguar monetare e përkeqësoi krizën ekonomike të vitit 1893.
Ekonomia
Marrëveshja e Re shënoi një pikë kthese për partinë – drejt një platforme politikash dramatike të ndryshme dhe, përfundimisht, një bazë alternative mbështetjeje.
Emergjenca e Depresionit të Madh e shtyu Roosevelt-in të zhvillonte, në fillimet e duhura, fillimet e një shteti social amerikan.
Në këtë proces, argumenton me zgjuarsi zoti Kazin, përkatësia e demokratëve me punën e organizuar i bëri ata të braktisnin antipatinë e tyre të mëparshme ndaj monopoleve: ishte më e lehtë të negocioheshin marrëveshje kolektive me punëdhënësit e mëdhenj sesa me ata të vegjël.
Rezultati i këtij rinovimi ishte një mashtrues elektoral. Demokratët mbrojtën lëvizjen në rritje të punëtorëve në shtetet veriore, ndërsa ndoqën zhvillimin ekonomik në Jug. Ata përshtatën ligjet segregacioniste që demokratët e jugut kishin miratuar ndërsa tërhoqën votat afrikano-amerikane në Midwest dhe veri-lindje. Nga viti 1932, kur Roosevelt fitoi për herë të parë Shtëpinë e Bardhë, deri në vitin 1968, demokratët humbën zgjedhjet presidenciale vetëm dy herë, të dyja herë nga Dwight Eisenhower, një hero i dashur i luftës.
Në dekadat e fundit të shekullit të 20-të, dominimi i partisë u zbeh. Z. Kazin gjen disa shpjegime për atë rënie relative në vendimet e dobëta taktike; ai përmend avokimin e Jimmy Carter-it për iniciativat, të cilave u mungonte mbështetja publike, si për shembull një amnisti për ata që shmangnin projektin, gjatë fushatës së tij të rizgjedhjes në vitin 1980. Megjithatë, ai shmang disa pyetje të vështira se si mund të ishin shmangur humbje të tilla. Në mënyrë të qartë, ai qorton George McGovern që nuk i ka theksuar politikat e tij ambicioze ekonomike në fushatën e vitit 1972, por pranon se “është e dyshimtë se do të kishte sjellë shumë ndryshim në fatin e tij elektoral nëse do të kishte”. Nëse është kështu, ndoshta formula ekonomike e zotit Kazin për sukses është tepër e thjeshtuar.
Në mënyrë më bindëse, ai është kritik ndaj fiksimit modern të partisë mbi çështjet kulturore dhe identitare në kurriz të një axhende ekonomike gjithëpërfshirëse. Familjariteti i frikshëm i disa prej gabimeve të tij të mëparshme do të jetë alarmues për demokratët që janë të gatshëm të dëgjojnë tani. Në kulmin e aktivizmit të kampusit mbi Vietnamin, Kazin thotë, “më shumë votues padyshim i panë të majtët si kërcënime ndaj besimeve të tyre tradicionale dhe jo si vizionarë të lirisë personale”.
Në terma elektoralë, ishte gabim të paraqiteshin programet e “Shoqërisë së Madhe” të prezantuara nga Lyndon Johnson në mesin e viteve 1960, si Medicare dhe Medicaid, si ndihmë për pakicat dhe të varfrit. Z. Kazin vlerëson Barack Obamën për nënvlerësimin e ndarjeve kulturore – për shembull, duke mbajtur fillimisht një qëndrim ambivalent ndaj martesës së homoseksualëve – në favor të një fokusi të pamëshirshëm në ekonomi.
“What It Took to Win” përfundon me një humor të zymtë, duke reflektuar atë të vetë demokratëve, të cilët mbajnë pushtetin në Uashington, por janë të ndarë dhe parashikojnë humbjen afatmesme. Është e dyshimtë nëse kapitalizmi moral, koncepti fleksibël i z. Kazin, ka formuar vërtet një rekord që shtrihet nga Jackson te zoti Obama. Por ky libër i mirëhulumtuar dhe i arritshëm ofron një paralajmërim të rëndësishëm. Demokratët kanë lulëzuar kur kanë përqafuar ndjekjen pragmatike të pushtetit – dhe kanë ngecur kur nuk e kanë bërë.
Marrë nga The Economist,
