Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan ka emëruar një ish-bankiere amerikane si shefe të Bankës Qendrore të Turqisë në shenjën e fundit të një ndryshimi nga politikat joortodokse që kanë ndezur një krizë të kostos së jetesës dhe e kanë çuar lirën në nivele rekord.
Hafize Gaye Erkan, e cila ka mbajtur role të larta në Goldman Sachs do të jetë gruaja e parë që do të drejtojë Bankën Qendrore të Turqisë. Ajo do të marrë “frenat” nga Şahap Kavcıoğlu, i cili kishte ulur ndjeshëm normat e interesit me urdhër të Erdoganit dhe tani do të bëhet kreu i Agjencisë së Rregullimit dhe Mbikëqyrjes Bankare.
Vendimi i presidentit për të emëruar Erkan erdhi vetëm disa ditë pasi ai zgjodhi Mehmet Shimşek, një ish-zëvendëskryeministër i njohur nga investitorët globalë, si ministër i financave. Ai gjithashtu emëroi Cevdet Yilmaz, i cili shihet si mbështetës i politikave ekonomike ortodokse, si nënkryetar.
Emërimet kanë ngjallur një optimizëm të kujdesshëm tek investitorët se Erdogani, i cili u rizgjodh më 28 maj, do të përqendrohet në një politikë më konvencionale, pasi ekonomia e Turqisë pëson tendosje intensive.
Erdogan, një kundërshtar i përjetshëm i kostove të larta të huamarrjes, e ka shtyrë bankën qendrore të ulë normën e saj kryesore të interesit nga 19 për qind dy vjet më parë në 8.5 për qind, një lëvizje që është fajësuar për ndezjen e një krize inflacioni dhe dërgimin e lirës në rënie kundrejt dollarit. Presidenti është tani guvernatori i tij i pestë i bankës qendrore që nga viti 2019.
Investitorët dhe ekonomistët kanë thënë se Turqia duhet të rrisë ndjeshëm normat për të ngadalësuar rritjen e çmimeve dhe për të tërhequr investitorët e huaj që kanë braktisur vendin vitet e fundit.
Obligacionet e Turqisë në dollarë janë rritur në çmim që kur u bë e qartë se Shimşek do të emërohej ministër i financave, ndërkohë që kostoja për t’u mbrojtur nga një falimentim i borxhit turk është lehtësuar.
Erkan, një eksperte e menaxhimit të rrezikut, mban një doktoraturë në inxhinieri financiare dhe kërkime operacionale nga Universiteti Princeton dhe drejtoi analitikën e grupeve të institucioneve financiare në Goldman përpara se të kalonte gati tetë vjet si ekzekutiv i lartë në First Republic.
44-vjeçarja turko-amerikane pati një fund të vështirë të mandatit të saj në First Republic, ku u emërua bashkë-shefe ekzekutive në korrik 2021 përpara se të largohej nga huadhënësi në fund të vitit. First Republic u ble nga JPMorgan në një shitje të zjarrtë këtë vit pas një akumulimi të depozitave të mbajtura nga klientela e saj e pasur.
Erkan do të përballet me një ekonomi në rrezik të thelluar. Shumë ekonomistë kanë paralajmëruar se krahu i luftës i Turqisë është varfëruar në mënyrë të rrezikshme pasi banka qendrore dogji rreth 25 miliardë dollarë rezerva valutore këtë vit për të financuar një deficit të llogarisë korente dhe përpjekje për të mbështetur lirën.
Monedha ka rënë më shumë se 10 për qind këtë javë kundrejt dollarit, duke përfshirë një rënie prej 0.6 për qind të premten, në atë që analistët e panë si një hap fillestar larg masave të vendosura vitet e fundit për të mbrojtur monedhën.
