Teksa afrohet mbrëmja, përtej kufirit të Turqisë me Sirinë, rrjedha e trafikut që kalon përmes pikës kufitare Öncüpınar kthehet në një përrua.
Përmes një kanali, kamionë me pluhur, ngarkesat e tyre të zbrazura prej kohësh, gjëmojnë drejt veriut në Turqi.
Përmes një tjetri, nëpunësit civilë turq dhe punonjësit e ndihmës shkojnë në shtëpi pas një dite pune në vendin fqinj të shkatërruar nga lufta.
Sakaq, makinat transportojnë oficerët e lodhur të trafikut dhe ekspertë me pamje të guximshme të asgjësimit të bombave. Minibusët dërgojnë punonjës shëndetësorë dhe mësues që zbresin për të treguar dokumentet e tyre të identitetit te zyrtarët e imigracionit.
Akoma më shumë automjete mbajnë zyrtarë të doganave dhe çështjeve fetare.
Thuajse çdo krah i shtetit turk duket se është i pranishëm gjatë kthimit nga Siria veriore në provincën Kilis të Turqisë. Madje edhe stafi i ministrisë së sporteve.
Sipas një zyrtari turk, çdo ditë 300 punëtorë turq dhe rreth 200 kamionë dhe shoferë të tyre kalojnë brenda dhe jashtë vendkalimit Öncüpınar.
Është një skenë që pasqyron thellimin e rolit të Turqisë në formësimin e së ardhmes së Sirisë veriore pas nisjes së inkursioneve ushtarake për të larguar militantët kurdë të YPG-së nga rajoni kufitar.
Që kur tanket turke u përplasën për herë të parë në Siri gjashtë vjet më parë, operacioni ushtarak është bërë një mision që prek pothuajse të gjitha sferat e sigurisë dhe jetës civile në tre enklavat.
Ai përfaqëson gjurmën më të madhe turke në një shtet arab që nga rënia e Perandorisë Osmane në vitin 1918.
Dhe mund të jetë gati të bëhet më e madhe pasi Presidenti Rexhep Tajip Erdogan paralajmëron se dëshiron të zgjerojë kontrollin e Ankarasë me një ofensivë të re.
Nëse ai i zbaton kërcënimet e tij, kjo do të shqyrtojë më shumë strategjinë afatgjatë të Turqisë dhe rolin e aktorëve të huaj në Siri, pas më shumë se një dekade konflikti në kombin arab.
Fragmentimi i vendit, gjatë dy viteve të fundit, është kthyer në një status quo të pakëndshme pas fushatës së pamëshirshme të presidentit sirian Bashar al-Assad për të shtypur kryengritjen popullore të vitit 2011.
Po ashtu ndërkombëtarizimi i luftës civile e ka ndarë kombin midis fraksioneve konkurruese siriane të varura nga mbështetja e huaj.
I mbështetur nga Rusia, Irani dhe milicitë e lidhura me të, Assad ka rifituar kontrollin e pjesës më të madhe të vendit.
Por ai kryeson një komb të shkatërruar.
Mbetjet e opozitës janë përzënë në veri, ku mbështeten në muskujt ushtarakë dhe ndihmën financiare të Turqisë. Në veri-lindje, milicitë e udhëhequra nga kurdët kontrollojnë më shumë se një të pestën e vendit, me mbështetjen e SHBA-ve dhe mbrojtjen efektive të rreth 800 trupave amerikane.
Konflikti është i ngrirë, me përpjekjet ndërkombëtare për të gjetur një zgjidhje politike për krizën siriane.
Realiteti i zymtë për sirianët është se ndarja de facto do të zgjasë për aq kohë sa Assad-i refuzon të përballojë çdo kompromis politik dhe forcat e huaja mbeten në vend.
Në tre zonat nën mbikëqyrjen e Ankarasë, nxënësit sirianë mësojnë turqishten si gjuhë të dytë.
Të sëmurët trajtohen në spitalet e ndërtuara në Turqi dhe dritat mbahen të ndezura nga energjia elektrike e prodhuar nga Turqia.
Lira turke është monedha mbizotëruese dhe shërbimi postar shtetëror i Turqisë, PTT, përdoret për të transferuar pagat për punëtorët sirianë dhe për të pritur llogaritë bankare të këshillave lokale.
Zyrat e guvernatorëve të provincave kufitare turke mbikëqyrin punësimin dhe shkarkimin në rajonet fqinje siriane.
Në frontin e sigurisë, Turqia trajnon dhe paguan rrogat e më shumë se 50 mijë luftëtarëve rebelë sirianë. Ka vendosur trupat e saj brenda Sirisë, ka ndërtuar baza ushtarake të mëdha në kufi dhe një mur kufitar 873 kilometra të gjatë.
Objektivi kryesor ushtarak i Ankarasë në këtë zonë është dobësimi i milicive kurde, të cilat shfrytëzuan kaosin e konfliktit, dhe rolin e tyre kritik në betejën kundër ISIS-it për të skalitur territorin e tyre.
Ata kanë krijuar administratat e tyre civile në një rajon të pasur me shumë nga burimet natyrore të Sirisë, duke përfshirë naftën, gazin dhe tokën bujqësore.
Por Turqia e konsideron YPG-në një zgjatim të Partisë së Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), një milici me rrënjë marksiste-leniniste që ka zhvilluar një kryengritje prej dekadash kundër shtetit turk.
Ngjashëm si Turqia, SHBA-të dhe BE-ja e përcaktojnë PKK-në një organizatë terroriste dhe zyrtarët amerikanë pranojnë lidhjet e saj me YPG-në.
Por për hidhërimin e Ankarasë, Washington-i u ka qëndruar pranë forcave kurde, duke i parë ato si jetike për të luftuar ISIS-in.
Marrë nga “Financial Times”
