Boris Johnson do të pasohet si kryeministër i Mbretërisë së Bashkuar nga Rishi Sunak ose Liz Truss pasi gara për udhëheqjen e Partisë Konservatore u ngushtua tek dy emrat të mërkurën.
Johnson dha dorëheqjen si drejtues i partisë në fillim të këtij muaji pas një sërë skandalesh që çuan në dhjetëra dorëheqje ministrore.
Dhjetë konservatorë morën pjesë në garë për ta zëvendësuar atë dhe gjatë pesë raundeve të votimit, anëtarët e parlamentit i zvogëluan ato në dy.
Sunak fitoi 137 vota dhe Truss mori 113 vota në raundin përfundimtar, ndërsa Penny Mordaunt me 105 vota humbi.
Të dy kandidatët komentuan në Twitter rezultatin.
“Mirënjohës që kolegët e mi kanë besuar tek unë sot. Do të punoj natë e ditë për të dhënë mesazhin tonë në mbarë vendin,” shkroi Sunak në Twitter.
Nga ana e saj, Truss shkroi në Twitter: “Faleminderit për besimin tuaj tek unë…”
Pas kësaj, rreth 160,000 anëtarë të partisë do të thonë fjalën e tyre dhe në shtator do të shpallet fituesi dhe kryeministri i ardhshëm.
Të dy kandidatët shërbyen në qeverinë e Johnson dhe për këtë arsye mund të dëmtohen po nga skandalet që rrëzuan Johnson.
I pari ishte Johnson që fshikullonte anëtarët e tij të parlamentit për të mbrojtur një aleat politik që u zbulua se kishte shkelur rregullat e lobimit dhe përfundoi me zbulimet se Johnson emëroi si zëvendës-shefin e tij Chris Pincher, një njeri që ishte akuzuar për sulme seksuale disa herë.
Skandali më i njohur ishte “Partygate” në të cilin Johnson dhe disa aleatë politikë – përfshirë Sunak – u gjobitën nga policia për shkeljen e kufizimeve të vetë qeverisë për Covid-19.
Kjo e bëri Johnson kryeministrin e parë në histori që u shpall fajtor për shkeljen e ligjit në detyrë.
Detyra me të cilën përballen dy kandidatët e fundit është mjaft e madhe, me MB-në që po vuan nga kosto e jetesës dhe Partia Konservatore gjithnjë e më e papëlqyeshme pas 12 vjetësh në pushtet.
Dhe sapo lideri i ri të marrë drejtimin, Partia Laburiste e opozitës do të jetë shumë e gatshme t’i kujtojë kujtdo që pason Johnson se ata ishin pjesë e asaj qeverie.
Të mërkurën, Johnson mori pjesë në seancën e fundit në Dhomën e Komunave. Ai u mburr për reagimin e qeverisë së tij ndaj pandemisë dhe mbështetjen e tij ndaj Ukrainës dhe mbrojtjen e saj kundër Rusisë.
“Ne kemi ndihmuar, unë kam ndihmuar që ky vend të kalojë një pandemi dhe të ndihmojë në shpëtimin e një vendi tjetër nga barbarizmi. Dhe sinqerisht, kjo është e mjaftueshme për të vazhduar me të. Misioni u krye kryesisht,” tha Johnson.
Raundi i fundit i garës për lidership u zhvillua mes një vale të nxehti rekord, e cila shkaktoi zjarre dhe theksoi mospërgatitjen e Mbretërisë së Bashkuar për emergjencën klimatike, si dhe nevojën për masa urgjente për të frenuar emetimet e karbonit.
Por çfarë duhet të dimë për dy kandidatët përfundimtarë:
Rishi Sunak
Sunak është konsideruar si kryesuesi i konservatorëve për një kohë të gjatë. Ai shërbeu si Kancelar i Thesarit të Johnson-it (ministër i financave) nga 2020 deri në 2022 dhe fitoi një profil kryesisht pozitiv publik pas futjes së masave popullore gjatë pandemisë, të tilla si skema e pushimit dhe koha për të ngrënë në restorante.
Kohët e fundit ai është nën presion për pyetjet në lidhje me statusin tatimor të gruas së tij, Akshata Murthy, një multimilionere me banim në Indi.
Disa konservatorë ishin të shqetësuar se Sunak e kishte të vështirë këtë nivel shqyrtimi dhe janë të shqetësuar se ai do të vihej nën presion kur të zgjidhet kryeministër.
Pavarësisht kësaj, ai ka udhëhequr vazhdimisht grupin e deputetëve konservatorë në raundet e para të votimit.
Sondazhi i anëtarëve konservatorë mund të jetë i vështirë, veçanërisht në periudha të tilla të trazuara, por në ato që kanë ndodhur, Sunak ka qenë vazhdimisht i dyti pas Truss në mesin e anëtarëve të partisë.
Edhe nëse do të vinte në pushtet, do t’i duhej të kapërcente kritikat nga armiqtë politikë të të gjitha shtresave.
Udhëheqësit e opozitës do të nxitonin t’i kujtonin Sunakut se ai u gjobit në të njëjtën ngjarje në Partygate me Johnson.
Ata gjithashtu do të pyesin pse Sunak i qëndroi besnik Johnson për kaq gjatë, duke dhënë dorëheqjen vetëm pas skandalit që përfshinte njeriun e Johnson, Chris Pincher.
Gjërat përkeqësohen kur merren parasysh besnikët e Johnson, të cilët besojnë se dorëheqja e Sunak ishte momenti kur posti i kryeministrit të Johnson filloi të shkërmoqej.
Pra, ndërsa Sunak mund të jetë i pari, ai do të rrethohet nga armiq nga të gjitha anët.
Liz Truss
Truss gjithashtu ka një problem. Ajo është ende duke shërbyer si sekretare e jashtme e Johnson dhe do ta bëjë këtë derisa ai të largohet përfundimisht nga detyra në shtator.
Ajo ka qëndruar pranë liderit të saj gjatë të gjitha skandaleve të tij, duke justifikuar faktin se ajo nuk dha dorëheqjen për skandalin Pincher sepse po koordinonte reagimin e Britanisë së Madhe ndaj pushtimit rus të Ukrainës.
Ky shpjegim mund të hahet nga disa, megjithatë Truss gjithashtu mendohet kryesisht nga konservatorët si kandidatja vijuese e Johnson. Midis mbështetësve të saj kryesorë janë disa nga aleatët më besnikë të Johnson-it, të cilët mund ta bëjnë të ndërlikuar shkëputjen e saj nga kryeministria aktuale.
Do të jetë gjithashtu e ndërlikuar të distancohet nga politikat e Johnson.
Truss, e cila votoi për qëndrimin e Mbretërisë së Bashkuar në Bashkimin Evropian, është larguat nga Brexit që nga referendumi i vitit 2016.
Që kur Johnson ka marrë detyrën, ajo ka qenë fillimisht sekretare për tregtinë dhe më pas sekretarja e tij e jashtme.
Si e para, ajo ka trokitur po aq fort sa Johnson mbi çdo marrëveshje tregtare të nënshkruar, madje edhe ato që ishin thjesht marrëveshje të ripërtëritjes nga koha e Mbretërisë së Bashkuar në BE.
Ajo ka qenë gjithashtu një mbështetëse e zjarrtë e planit të Johnson për të rishkruar një pjesë të diskutueshme të marrëveshjes së Brexit, Protokollin e Irlandës së Veriut.
Truss ka kaluar shumë nga koha e saj në zyrat e larta duke ndërtuar një bazë pushteti dhe është shumë e popullarizuar si nga deputetët ashtu edhe nga konservatorët bazë.
Sunak dhe Truss tani do të kalojnë verën duke bërë fushatë për anëtarët e bazës konservatore përpara se fituesi të shpallet nga partia më 5 shtator.
Pas kësaj, Johnson do të japë dorëheqjen te Mbretëresha, të cilën pasardhësi i tij më pas do ta vizitojë dhe do të ftohet për të formuar qeverinë. Marre nga (cnn.com)
