Bashkimi Evropian tha më 22 shtator se Britania, Ukraina dhe Turqia u ftuan të merrnin pjesë në një takim të parë të Komunitetit Politik Evropian në Pragë muajin e ardhshëm.
Ideja për forumin e ri, ideja e presidentit francez Emmanuel Macron, është të ofrojë një platformë të gjerë për dialogun politik dhe bashkëpunimin ndërsa kontinenti përballet me pasojat e luftës së Rusisë në Ukrainë.
Kryeministrja Liz Truss e Britanisë, e cila u largua nga BE në fillim të vitit 2020, nuk ka thënë nëse do të marrë pjesë në samitin e 6 tetorit, pasi mori detyrën në fillim të këtij muaji.
Truss zemëroi BE-në kur ishte ministre e Jashtme duke propozuar heqjen e pjesëve të marrëveshjes tregtare pas Brexit që qeveris Irlandën e Veriut.
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdoğan, nuk e ka konfirmuar pjesëmarrjen e tij.
Një zyrtar i BE-së tha se “takimet e para” me të ftuarit kishin shkuar “shumë mirë”.
27 vendet e BE-së do të ftohen automatikisht.
Gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor ka të ngjarë të ftohen gjithashtu, së bashku me Islandën, Lihtenshtajnin, Moldavinë, Gjeorgjinë, Armeninë dhe Azerbajxhanin.
Zyrtarët e BE-së i kanë thënë BBC-së se një memorandum “ruaj datën” ka shkuar në kryeqytetet, me ftesa zyrtare për t’u ndjekur.
Por, përpara se të përgjigjet, ka indikacione se Britania gjithashtu dëshiron të konsultohet me qeverinë e Ukrainës, si dhe me aleancën ushtarake mbrojtëse, NATO-n.
Takimi inaugurues i “Komunitetit Politik Evropian” do të zhvillohet më 6 tetor në kryeqytetin çek, Pragë.
Republika Çeke aktualisht mban presidencën e rradhës të Këshillit Evropian.
Një agjendë e përkohshme sugjeron se diskutimet do të përqendrohen në pushtimin e Ukrainës nga Rusia, ekonominë dhe krizën energjetike të Evropës.
Megjithatë, ka pak detaje se si do të dukej një “komunitet politik” i tillë në planin afatgjatë.
Kritikët, brenda BE-së, janë të kujdesshëm ndaj asaj që ata e shohin si një projekt “të paqartë” të udhëhequr nga Franca. Ekziston gjithashtu dyshimi se Franca, një skeptike e njohur e zgjerimit të BE-së, dëshiron të krijojë një “parkim” për vendet që aspirojnë të anëtarësohen në Bashkimin Evropian.
Udhëheqësit e BE-së kanë këmbëngulur se komuniteti nuk do të “zëvendësojë” politikën e tij të zgjerimit. Ukraina u bë një vend zyrtar kandidat për në BE në qershor, ndërsa shumë vende të Ballkanit Perëndimor kanë qenë në procesin e përpjekjes për t’u bashkuar me bllokun për vite me radhë.
Marrja e Britanisë rreth tryezës, për të diskutuar çështjet thelbësore me të cilat përballet kontinenti, tani është një synim kryesor – sipas disa diplomatëve të BE-së. Ka shpresa se perspektiva e zymtë ekonomike dhe kriza energjetike mund të sjellin Liz Truss në tryezë.
Megjithatë, ka shqetësime se kryeministrja e re e Mbretërisë së Bashkuar përfundimisht do ta refuzojë ofertën, pjesërisht për të shmangur antagonizimin e disa euroskeptikëve konservatorë.