Ashtu si ekonomia globale po rikthehet nga pandemia COVID-19, një listë në rritje e rreziqeve po turbullon perspektivën ekonomike – megjithëse shumica e ekonomistëve ende besojnë se një recesion këtë vit është relativisht i pamundur.
Lufta në Ukrainë, sanksionet e Rusisë, politikat “zero COVID” të Kinës, inflacioni i lartë dhe rritja e interesit nga Rezerva Federale e Shteteve të Bashkuara janë të vendosura të pakësojnë rritjen në vitin 2022, shkruan “Al Jazeera”.
“Recesionet janë tepër të vështira për t’u parashikuar, madje edhe parashikuesit e mirë si Sistemi i Rezervës Federale – Fed, e dinë vetëm se ne po përjetojmë një recesion sapo të jemi në një recesion, jo paraprakisht”, ka thënë Tara Sinclair, profesore e ekonomisë në Universitetin “George Washington”.
“Në përgjithësi politikëbërësit nënpeshojnë recesionet në parashikimet e tyre dhe fokusohen në parashikimin e ekonomisë në kohë normale”, u shpreh ajo.
Në Shtetet e Bashkuara, Rezerva Federale përballet me detyrën delikate të ftohjes së inflacionit, i cili është në nivelin më të lartë të katër dekadave, pa rritur normat aq shumë sa të sjellë një recesion.
Historikisht, banka qendrore ka luftuar për të arritur “zbritje të buta” të tilla – shumica e ekonomistëve argumentojnë se e ka bërë këtë vetëm një herë, në vitin 1994, kur kryetari i atëhershëm Alan Greenspan mbikëqyri një dyfishim të normës bazë pa vrarë rritjen ekonomike.
Një rënie në ekonominë më të madhe në botë, e cila regjistroi zgjerimin e saj më të shpejtë në dekada vitin e kaluar, do të jehonte globalisht, duke kërcënuar të kthente rritjen në drejtim të kundërt mezi dy vjet pasi ekonomia botërore u tkurr 4.3 përqind për shkak të pandemisë.
Në një shkrim muajin e kaluar, Bill Dudley, ish-presidenti i Bankës së Rezervës Federale të Nju Jorkut, paralajmëroi se një recesion tani ishte “praktikisht i pashmangshëm”, pasi Rezerva Federale kishte pritur shumë gjatë për të shtrënguar politikën.
Kryetari i Fed-it të SHBA-ve, Jerome Powell, i cili pritet të mbikëqyrë të paktën gjashtë rritje të tjera të normës këtë vit pas një rritjeje çerek pikë përqindjeje muajin e kaluar, ka këmbëngulur se banka qendrore mund të arrijë “më shumë gjasa sesa jo” të arrijë një ulje të butë.
Një tjetër shenjë paralajmëruese në javët e fundit ka qenë një përmbysje e kurbës që tregon yield-et në bonot afatshkurtra dhe afatgjata të thesarit të SHBA-ve – tregues që investitorët po bëhen pesimistë për perspektivat afatshkurtra të ekonomisë.
Një kurbë e përmbysur yield-i, e cila ndodh kur investitorët largohen nga aksionet drejt obligacioneve më pak të rrezikshme, u ka paraprirë të tetë recesioneve të SHBA-ve që nga viti 1955, megjithëse kornizat kohore midis një përmbysjeje dhe një rënieje kanë variuar midis muajve dhe viteve.
Megjithëse ekonomitë e kanë përballuar relativisht mirë luftën në Ukrainë dhe sanksionet kundër Rusisë deri më tani, mundësia e përshkallëzimit dhe më shumë masa ndëshkuese mbeten si faktorë rreziku në muajt e ardhshëm.
Të mërkurën, presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel, përballë parlamentit evropian tha se ai besonte se masat, që synojnë naftën dhe gazin, do të nevojiteshin “herët a vonë”, veprim që ka të ngjarë të çojë akoma më shumë rritjen e çmimeve të energjisë.
