Nga beteja e Francës për të rindërtuar pas Luftës së Dytë Botërore përmes trazirave të majit 1968, Charles de Gaulle mbrojti një ide për të mbledhur punëtorët dhe për ta rikthyer vendin në këmbë: Një ndarje më e drejtë e fitimeve midis punëdhënësve dhe të punësuarve do të krijonte një rrugë midis “diktaturës së paepur dhe të përhershme” dhe kapitalizmit të komunizmit, tha ai.
Sipas llogaritjes së vetë gjeneralit, kundërshtimi nga një koalicion kritikuesish që përfshin marksistët deri te libertarianët nënkuptonte se filozofia e tij ekonomike u realizua vetëm pjesërisht gjatë kohës së tij si president. Më shumë se gjysmë shekulli më vonë, presidenti Emmanuel Macron po heq pluhurin nga teksti shkollor golist në një përpjekje për të shpëtuar Francën – dhe veten – nga kriza politike dhe ekonomike me atë që ai e quan “dividend i punëtorëve”.
Macron fitoi rizgjedhjen në prill me një diferencë më të ngushtë se pesë vjet më parë, pasi ai luftoi për të bindur votuesit se kishte përgjigjet për inflacionin e shfrenuar. Sfondi politik për mandatin e tij të dytë nuk u bë më i lehtë të dielën, kur zgjedhjet legjislative e privuan partinë e tij nga një shumicë absolute dhe i dhanë parlamentit një bllok të madh majtist, të bashkuar pas politikave dhe rritjeve të pagave. Partia e ekstremit të djathtë e Marine Le Pen mori numrin më të madh të vendeve në historinë e saj pasi u fokusua në shqetësimet e kostos së jetesës gjatë fushatës.
Me inflacionin që është më i nxehtë se sa ka qenë në gati 40 vjet dhe besimi i konsumatorit më i ulët se në çdo moment gjatë presidencës së tij, Macron po kërkon mënyra për të arritur aleancat që i nevojiten në Parlament dhe për të shmangur një ringjallje të zemërimit me të cilin u përball në protestat e jelekverdhëve populistë, që shpërthyen në vitin 2018.
Një pjesë kyçe e përgjigjes së tij është dividenti i punëtorëve – një kompanie do t’i kërkohet të paguajë punonjësit sa herë që aksionarët e saj marrin një pagesë. Mund të bëhet në disa mënyra, duke përfshirë bonuset pa taksa që Macron prezantoi në 2019 dhe formulat origjinale të ndarjes së fitimit të zhvilluara së pari nga de Gaulle. Kjo e fundit, e cila tashmë kërkohet për firmat më të mëdha të Francës, merr parasysh të ardhurat neto, kapitalin dhe pagat e një kompanie, ndër faktorë të tjerë. Si pjesë e planit të dividentit të punëtorëve, Macron është zotuar të trefishojë tavanin për bonuset pa taksa deri në 6.000 euro (6.299 dollarë).
“Është një çështje e rindërtimit të kontratës sociale midis punës dhe kapitalit,” tha Macron ndërsa ai bëri fushatë dy muaj më parë në veri të Francës, një ish bastion socialist ku e djathta ekstreme ka fituar popullaritet vitet e fundit mes rënies industriale.
Burimi: Bloomberg
